RITMEESTER BV & MILIEU

Ritmeester BV en verantwoord milieu- en afvalbeheer.

 

Dit artikel is geschreven voor onze leerlingen en stagiair(e)s maar ik publiceer het ook voor u ter inspiratie omdat delen vermenigvuldigen is.

 

  1. Inleiding en verantwoording.

 

Het verzoek aan jou is om dit verhaal helemaal te lezen opdat je begrijpt welke rol jij erin speelt. Want jouw gedrag is bepalend. Ook voor je functioneren hier.

 

Het is zaterdagmorgen 17 januri 2015 en de zon is mooi opgekomen. Schoon en helder. Prachtig. Ik denk aan een schone en mooie omgeving, een schoon milieu. Ik ga in gedachten even terug in de tijd.

 

Enkele jaren geleden in de zomer. Ik reed naar Zuid Italië, richting Reggio di Calabrië om prachtig olijfhout op te halen. Een onvergetelijke reis was het, mooier dan welk tv programma ook! Live....


In Italië kom je via Rome ook voorbij Napels en ik had natuurlijk al jaren lang de verhalen gelezen over stakende afvalophalers en bergen stinkend afval in een stad waarvan de legende luidt: ‘Eerst Napels zien en dan sterven’ . Vanzelfsprekend wilde ik graag weten waar die uitspraak vandaan kwam. Als jij het ook wilt weten is het antwoord heel dichtbij. (Napels WAS een prachtige stad). Moesten wij vroeger naar de bibliotheek in een of andere encyclopedie zoeken, nu kun je het via je laptop of tablet met een paar muisklikken vinden. Ik vertel het je dus bewust niet omdat ik graag – voor jou – zou willen dat dit verhaal na het lezen niet in het oneindige luchtledige van je vergeten verhalen verdwijnt. Maar dat je er iets mee gaat doen!

 

Je begrijpt dat ik aan Napels voorbijreed. Het was ruim 30 graden en het landschap schitterend. De zon heerlijk aan de hemel. Ik zag alleen maar tolautobanen. En die zijn duur in Italië.

 

Een paar honderd kilometer verder, door een heuvelachtig landschap kwam ik in de buurt van mijn bestemming. Prachtige natuur en azuurblauwe zee. Oleanders in bloei. Schitterend, kilometers ver. Ik genoot en al mijn zintuigen zogen de indrukken op om nooit meer te vergeten.

 

Een uurtje verder dacht ik dat een pauze wel goed van pas zou komen. Ik zag een parkeerplaats en wilde de afrit opdraaien. Tot mijn schrik zag ik dat bijna de hele parkeerplaats vol lag met metershoge bergen afvalzakken! Het beeld van de afvalbergen in Napels dat ik vaker op televisie had gezien kwam direct bij mij boven en ik besloot door te rijden. Wie immers wil er na zulke prachtige beelden van zee, oleanders, blauwe lucht en prachtige natuur even bijkomen op een vuilnisbelt-parkeerplaats?

 

Dus reed ik door en mijn verbazing steeg enorm. De bermen van de autoweg (geen autosnelweg meer) waren links en rechts over meer dan 20 kilometer (!) bezaaid met afvalzakken die de Italianen gewoon ‘uit de auto hadden gegooid’.

 

De beelden van de televisie uit Napels waren dus nog erg mild en ik kreeg een heel naar gevoel. Want er is geen beest op aarde dat zo met zijn afval omgaat. De mens doet het het allerslechtst. Italianen voorop.

 

2.  Zwitserland: 35 jaar geleden.

 

35 jaar geleden werkte ik in Zwitserland. Als er een land op deze wereld is waar de bewoners ernaar streven hun eigen nest zo min mogelijk te bevuilen is het Zwitserland wel. Diep, diep respect heb ik ervoor.


35 jaar geleden leerde ik de mentaliteit van deze mensen kennen. Zij hadden toen al (!) 17 afvalfracties die gescheiden werden afgevoerd en zo ver mogelijk gerecycleerd. Restafval werd in een volledig betegelde en gekoelde (!) ruimte bewaard en deze ruimte desinfecteerden wij elke week.

 

Het was alsof je via een teletijdmachine de toekomst in werd geschoten. Ik kreeg dus een flash forward waarvoor ik nu nog dankbaar ben.

 

En aan mijn initatieven van toen heb ik ook nog een prachtige B&O radio als cadeau overgehouden.... inmiddels een ‘Sammlerstück’ waarvoor ze in de rij staan. Je begrijpt dat die nooit meer weggaat want die radio was destijds mijn oor op de wereld.

 

3. Nederland en afval.

 

Teruggekeerd in Nederland herkende ik natuurlijk het enorme verschil hoe Nederlanders en Zwitsers met afval omgaan. Nederlanders zijn handelaars en zij verkochten hun troep dus gewoon aan België omdat de Belgen minder stortgeld rekenden en de Ollanders er dus nog aan konden verdienen (...)

 

Honderden miljoenen Euro’s aan milieuproblemen doemden op. Lekkerkerk werd deels afgegraven vanwege vervuiling. De Coupépolder heeft ‘vloerverwarming’ omdat er zoveel chemische troep is gedumpt dat die 20 jaar later nog opborrelt. En ook de Volgermeerpolder kan er wat van. Drie van de duizenden voorbeelden. Probo Koala...

 

Wij hebben ons eigen nest volgescheten en ik walg ervan. ‘Zum Kotzen’. En wij hebben er ook nog een paar miljard extra staatsschuld aan overgehouden. Incompetente politiek!

 

Vroeger kan beter zijn.

 

Ruim 50 jaar geleden. Ik was kind en woonde in Limburg. Wij hadden niet eens een afvalton en dat zou ‘de norm moeten zijn’. Alles werd gerecycleerd: de melkboer nam de glazen flessen weer mee en shit zoals alle plastic softdrink flesjes kenden wij helemaal niet. (De inhoud ervan is vaak nog slechter getuige het enorme aantal mensen met obesitas).

 

Afvalbergen waar je vanaf kunt skieën.

 

Nederland leerde de sensatie van de wegwerpmaatschappij kennen en omarmde het volledig. Als je nu naar de gemiddelde supermakrtkarinhoud kijkt kopen de meeste mensen 20 % plastic- en ander afval. Ze betalen dus zelfs bij de goedkoopste supers nog 20 % teveel. En het afval wordt dan gewoon elke week gedumpt in een stuk of twee containers. (In Zwitserland 17 fracties...)

 

Ander voorbeeld? De gemiddelde levensduur van een smartphone is nauwelijks twee jaar. Jongelui willen persé het nieuwste van het nieuwste, ook al kunnen ze het niet echt betalen. Bijkomend nadeel is dat ze ongemerkt slaven worden van banken en financieringsmaatschappijen die ze elke maand als luizen melken. Krankzinnig.

 

Als de mensen bij de smartphonebouwers een fatsoenlijk salaris zouden krijgen zouden er minder mensen van het dak afspringen in doodsnood (...China...) en dan zouden de mensen hier niet elke twee jaar ‘gratis’ een nieuwe Smartphone ‘kopen’....

 

Het gigantisch stijgend afvalvolume betekende dat wij er toch ergens mee naartoe moesten. Ofwel verbranden (met gevaarlijke afvalproducten als dioxine en dus mismaakte baby’s die kanker krijgen...... maar ja: als JIJ er geen krijgt maak JIJ je er zeker ook niet druk over) danwel storten.


98 % van alle Nederlanders weet niet waar wij al dat afval dumpen. Vroeger had elk dorp een ‘stort’ en heel vroeger gooiden ze de schillen en resten gewoon vlakbij het dorp weg. Chemisch of gevaarlijk afval kenden ze niet.

 

Nu is dat anders en als je bijvoorbeeld bij Vianen even links (of rechts) langs de autobaan kijkt zie je een gigantische afvalberg met een volume van een heel groot dorp (....). En zo zijn er tientallen in Nederland. De automobilisten zien ze niet eens meer. Ze zijn begroeid met gras en kosten fortuinen.


En al die afvalbergen zitten vol met troep, die vaak tikkende tijdbommen zijn. Zoals de Coupépolder, de Volgermeerpolder  etc. Op ca. 60.000 (!) plaatsen in Nederland is de bodem vervuild of ernstig vervuild.

 

En dan gaan knappe koppen op weg met die giga afvalbergen. Ze realiseren er een skibaan op of een golfbaan. Het lijkt dan zo mooi maar het is nog minder dan stront want die kun je tenminste nog recycleren.

 

4. Ritmeester 2002

 

Korte tijd na ‘Nine Eleven’ kwam ik bij Ritmeester BV. Door de Twin Tower Crash was de omzet van het bedrijf enorm gekelderd. In een nieuw pand met hoge financiële lasten. Een crash dreigde.

 

Dus werkte ik aan het oplossen van een gordiaanse knoop van ongelooflijk veel problemen. Samengevat: te lage omzet, te hoge kosten en dus verlies. Dat is in één regel samengevat want het waren wel meer dan 1000 kleine of grotere problemen die er speelden en 99,9 % van de meeste mensen zou er niet eens aan zijn begonnen.

 

Vanuit het Vertrouwen dat ik in Dankbaarheid van God ontvangen had op de eerste dag van mijn werk hier was ik niet bang dat het niet zou slagen ook al zei elke vezel van mijn verstand dat het onbegonnen werk was.

 

Ik zal je de Oceaan aan problemen die ik mocht oplossen besparen. Wel vertel ik je in dit kader hoe er met afval werd omgegaan. Want daar gaat het in dit artikel om.

 

We hadden twee metalen containers. Daarin ging alle restafval.

 

En een papiercontainer. Daarin ging het papier.

 

De shredder zorgde voor het vermalen van plaatmaterialen zonder hpl.

 

Kantineafval ging gewoon mee met het restafval. Inclusief de ruim 25.000 plastic bekers die niet eens gestapeld werden na het gebruik (...)

 

Metalen blikken uit de spuiterij gingen gewoon mee met het restafval.

 

En als de container te vol was stak het er gewoon boven uit en betaalde je voor een beetje meer afval gewoon dubbel tarief.

 

Als het te erg werd pakte Henk een timmerkruk, zette die op de kop en dan perste hij met de heftruck alles samen in de container.

 

CNC afval werd eerst ONDER de frees geschoven met de bezem. En dan mochten wij (enkele weekendhulpen en ik) de hele zaterdag werken om de werkplaats en CNC afdeling schoon te maken. Wij begonnen dan om half acht en om drie uur in de middag was alles dan weer helemaal schoon e spic en span en was ik dankbaar.

 

Een week later konden wij opnieuw beginnen omdat het weer een puinhoop was en niemand echt bereid was om zijn of haar resten/afval direct zelf op te ruimen. Ik was verbijsterd maar vooral verdrietig en voelde mij net zoals een sweatshop-medewerker in Azië (mijn loon destijds was nog lager namelijk nul Euro per week want ik werkte no cure no pay maar dat terzijde).

 

De containers werden nooit schoongemaakt en op de bodem lag een dikke laag troep die er nooit meer uitging.

 

De wielen van de containers werden nooit gesmeerd en het piepte van jewelste. En ga zo maar door.....

 

Toen ik vroeg waarom de lege blikken van blanke lak en verf in de container gingen kreeg ik een fronsend antwoord: ‘Alle rest gaat in de container; ik betaal er toch voor!’

 

En: we kunnen een blikkenpers kopen, dan is het afval minder in volume. Mijn antwoord was dat deze blikkenpers nooit rendabel zou zijn dus kochten wij die niet.

 

Ik was verbijsterd want er was geen enkele bereidheid om de afvalstromen ook maar te verminderen.

 

Elke maand werd de forse rekening betaald. Ik schrok van het bedrag dat wij voor afvalverwerking betaalden. Maar ik zag ook dat dit gewoon de praktijk was in Nederland.

 

En ik denk dat er zo nog steeds wordt gedacht in veel bedrijven. Zo van: ‘Kiep maar over de muur dan is mijn probleem weg!’

 

Mijn maag keerde zich om. (Maar mijn doorzettingsvermogen was groter dan van een atoombom anders zat ik hier 13 jaar later niet een uitvoerige verhandeling over te schrijven).

 

5. Stap voor stap aan de slag

 

Ik besloot vol te houden maar had toen nooit gedacht dat het bijna 10 jaar zou duren voor ik ingeslepen gewoontes zou kunnen veranderen. Dit komt omdat mensen gewend zijn aan ‘weggooien’ en niet milieubewust en zuinig omgaan met de aarde.

 

Wij namen op mijn initiatief vele tientallen intiatieven die ik stapje voor stapje invoerde. Ik noem er slechts enkele (anders zou dit vele pagina’s vullen):

 

- Lege Verfblikken. In plaats van de verfblikken bij het restafval te doen besloot ik deze aan de leverancier te retourneren. Want toen ik adjunct directeur bij Center Parcs was en verantwoordelijk voor de divisie horeca had ik al eind jaren 80 ingevoerd dat ALLE emballage door de leveranciers retour genomen moest worden. Wij liepen bij Center Parcs enorm voorop (geïnspireerd door mijn ervaring in Zwitserland was dat prachtig). In 10 jaar tijd zijn dit ongeveer 100 pallets aan metaalafval die zo veel beter gerycleerd kunnen worden.

 

- Resthout ging – ook – naar een aantal mensen die het niet breed hadden en zo dus hun energierekening konden verlagen. Dat deed mij goed en zo heb ik veel heel fijne mensen ontmoet in Dordrecht en omgeving omdat zij mij als dank uitnodigden.

 

- Ik streefde al jaren geleden naar ‘hergebruiken’. Als enkele voorbeelden: als er latjes of nog herbruikbaar afval over is leg ik dat vaak apart. Het is natuurlijk veel makkelijker om het even te laten verzagen en in de massief houtbak te gooien. Wij hielpen zo in de afgelopen jaren een scala aan mensen. Enkele voorbeelden: een tehuis voor meervoudig gehandicapten die er nog prachtige kleine objecten van maken. Of een stichting die met restmateriaal kinderen van de basisschool tijdens de vakantie liefde voor hout en handvaardigheid bijbrengt. Dit door het maken van allerlei kleine objecten zoals een ‘windvogel’ voor buiten, een Kerststalletje en dergelijke. Een hele bus vol met restmateriaal geleverd en dankbare ogen.

 

Zo herkende ik ook de mogelijkheid om hier, intern te ‘upcyclen’ lang voordat dat woord mode werd.


Een van de voorbeelden lees je uitvoerig op:

 

http://www.ritmeesteralblasserdam.nl/categorie/286.html

 

 

- De Mokkenbar: In plaats van 25000 plastic bekers elke week in vijf afvalzakken te stoppen (dat zijn pakweg 250 zakken in een jaar of in 10 jaar 2500 (!) afvalzakken besloot ik dat wij ‘terug naar de toekomst’  ofwel naar vroeger zouden terugkeren en met gewone keramische bekers zouden gaan werken.


De meeste mensen zouden daar niet eens aan denken laat staan aan de achtergronden die ik je ook even terzijde vertel.

 

- Plastic bekers LIJKEN makkelijk maar er zitten allerhande gevaarlijke stoffen in bij verbranding (en er worden honderden miljoenen plastic bekers verbrand of gestort per jaar...)

 

- Te hete dranken drinken (thee koelt nauwelijks af in een dun plastic bekertje) vergroot de kans op keelkanker. Als je – zoals wij dat laten doen door een stagiair(e) als leerproject – thee (eerst!) en koffie (daarna want die is kouder) VOOR BEGIN VAN DE PAUZE laat inschenken is dat niet alleen SBS (Sneller Beter Slimmer) maar ook GEZONDER.

 

De mensen die een kwartier of halfuur pauze hebben, hoeven niet te wachten en hun koffie zelf te tappen of in te schenken. Dat is SBS.

 

De warme dranken zijn op een lagere temperatuur en dus beter en sneller drinkbaar. Dat is SBS bij een korte pauze en het is ook gezonder want minder kans op keelkanker.

 

Maar ja: daar denkt geen enkele ‘kantinebeheerder, cateraar etc.’ aan. Ik nam het mee in ons Mokkenbarplan en wij schaften een ecologische vaatwasser aan.

 

Een enorme besparing aan plastic afval. En dus minder vulling van de afvalcontainers.

 

Meer lezen? Zie: http://www.ritmeesteralblasserdam.nl/categorie/97.html

of:

http://voordewereldvanmorgen.nl/projecten/weg_met_miljarden_plastic_koffiebekers

 

- Stof van schuren etc. werd vroeger gewoon in de metalen containers gegooid. De afvalverwerker maakte er terecht opmerkingen over en dus kwamen er kleine blauwe emmers voor stof. Schuurstof en spaantjes kunnen nu gewoon via de shredder mee naar de motcontainer en dan is dat CO-2-neutraal afval want het wordt voor biobrandstof gebruikt.

 

- Motcontainerhuur. Wij betaalden voor motcontainerhuur pakweg Euro 125,00 excl. BTW per maand ofwel zo’n 1500 Euro. Ik heronderhandelde de voorwaarden en kwam 1500 Euro per jaar goedkoper uit. Daarmee verlaagden wij onze kosten in tien jaar tijd met 15.000 (!) Euro. 125 Euro per maand lijkt weinig voor een productiebedrijf maar je moet snel kunnen hoofdrekenen en Hochrechnen. Dat had ik bij grote multi unit bedreijven wel geleerd en daar fortuinen ‘voor de baas’ verdiend.

 

- Geen kauwgom en peuken op de grond. Lompe en slecht opgevoede medewerk(st)ers gooiden vroeger gewoon sigarettenpeuken en afgebeten kauwgoms op straat weg. Ik vond en vind dat super ongemanierd. Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam heeft er een postercampagne voor laten maken ‘De kauwgom de stad uit’

 

Bizar, ongelooflijk! Krankzinnig dat wij dat niet gewoon uit FATSOEN en RESPECT voor de ander gewoon netjes opruimen!

 

Hier peuterde ik tijdens de zaterdagen de door mijn collega’s weggegooide kauwgoms met een schroevendraaier (...) van de betonnen stenen. Ik ergerde mij natuurlijk vaak en vroeg dan netjes of ‘ze het niet meer wilden doen’.

 

Binnenkort plaats ik nog een artikel op onze website over hoe studenten en scholieren omgaan met hun scholen.

 

Hoe kan het ook? Monaco, Singapore

 

Ruim tien jaar geleden was ik met een aantal collega’s een dankbare rondreis aan het maken langs de Cote d’Azur. Een schitterende reis waarvoor ik de milde gever nog dankbaar ben.

 

Wij draaiden met onze huurauto de parkeergarage tegenover het Grand Hotel-Casino de Monte Carlo in en zouden gaan lunchen bij ‘Stars’n Bars’. (Even googelen). Ik was verbaasd want de vloer van de parkeergarage was WIT. En het was er niet alleen schitterend verlicht maar ook brandschoon. Buiten de felle zon en gekamde grassprieten, ik genoot ervan hoe schoon het was en vroeg mij af waarom dat zo was ?

 

‘Kijk eens boven je’.

 

Terwijl ik boven mij rondkeek zag ik meerdere camera’s. Ik vergeet het nooit meer.

 

‘Als je hier een peuk of kauwgom (ik rook niet en gebruik nooit kauwgom) op de grond gooit staan ze binnen 2 minuten bij je met de bekeuring. En die is niet mals!

 

‘Terecht en een kwestie van grenzen aangeven dus. Dat zouden ze in Nederland ook moeten doen en niet zoals op de Lijnbaan of in honderden andere winkelcentra.

 

Dus wil ik ook niet dat er hier een peuk of kauwgom op onze parking ligt of bij de zithoek van de medewerk(st)ers. En ik heb geen trek om die kauwgom troep met een schroevendraaier op de knieën van de stenen af te steken. Kauwgom en peuken gewoon op de grond gooien getuigt van asociaal gedrag!

 

 

MVO, Upcycling, Afvalstoffenbelasting

 

De hele westerse wereld begint te langzaam te begrijpen dat wij niet ongestoord kunnen doorgaan met deze giga vervuiling. Kreten als:

 

Afvalbelasting (€ 13 tot € 16 per ton)

 

Upcycling: hergebruiken is herbeleven!

 

en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

 

zijn maar enkele termen die in het kader van afval een rol spelen.

 

Plastic scheiden

 

De volgende fractie die eruit ging waren alle plastics. Bovendien was en is het doel plastic (schuim)folie waar mogelijk te hergebruiken. Dit betekent dat je niet meer plastic hoeft te verbranden (schadelijk) maar het opnieuw kunt gebruiken. En het scheelt gigantisch in je afvalvolume.

 

Dwarsligger: de kitleverancier. Als productiebedrijf gebruiken wij veel lijm- en kitkokers. Ik wilde deze ook weer recycleren dus belde ik de directeur van het bedrijf op. Hij lachte mij vierkant uit en had nog de mening van de jaren 70: ‘Gewoon dumpen die lege kokers!’. Ik was geschokt want hij zou met een retoursysteem zeker een USP (unique selling point) kunnen bereiken ten opzichte van zijn concurrenten. Maar ik merkte dat hij er geen enkele belangstelling voor had. Bizar. Toch zal er een moment komen dat ook deze fractie wordt hergebruikt. De eerste die dat doet is de winnaar.

 

Geen lucht afvoeren.

 

Vaak voorkomend euvel bij het ophalen van onze containers was dat ze of te vol of maar halfvol waren.

 

Bijvoorbeeld: de papier en karton container. Als je daar grote stukken karton in dumpt of dozen niet platmaakt voer je heel veel lucht af en dat is dus ‘geld weggooien’.

 

Als je alles netjes doet scheelt dat ca. 40 % aan afvoerkosten! Wanneer je dus een correcte medewerker bent heb je altijd een klein ‘afbreekmesje’ bij je om een kartonnen doos snel en SBS (zonder te hoeven zoeken of te hoeven lopen) klein te snijden en netjes in de papiercontainer te gooien.

 

Einde werkweek: emmers legen = SBS!

 

Omdat maandag (elke twee weken mits niet afgemeld) of dinsdag (elke week mits niet afgemeld) de containers worden opgehaald is het handig als je donderdag (als je vrijdag vrij bent) of vrijdag aan het eind van je werk even de moeite neemt om je afvalemmers te legen.
 

Voordeel is dat je dan ‘de nieuwe week’ schoon en fris begint en dat de afvalcontainers maximaal worden benut.


Dat is dus SBS!


6. WAT DOE JIJ SBS?

 

Je hebt nu een aantal achtergronden gelezen en ook een deel van onze SBS (Sneller Beter Slimmer) oplossingen en maatregelen gelezen.

 

Nu is de vraag aan jou welke voorstellen, initiatieven en maatregelen JIJ neemt om:

 

- afval te beperken

 

- hergebruik van materialen te stimuleren

 

- schoner te werken

 

- afval nog beter te scheiden (fracties eruit te halen)

 

- energie te besparen (dat is een heel ander verhaal en dat is ook

   heel succesvol gebleken!)

 

Jouw ideeën zijn welkom!

 

 

Bijzondere Dank aan:

 

- Bram Verloop van HVC Netwerk. Mede door zijn bezoek gaan

  wij nog efficiënter en bewuster met ‘afval’ om.

 

- Ricardo Semler.

 

- Mijn Zwitserse Leerschool.

 

Klik hier om terug te gaan